ಮಾವಿನ ತಳಿರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಬೇವಿನ ಗೊಂಚಲು

ಹಬ್ಬ ಅಂದರೆ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಡಗರ ಅಂತಾರೆ.
ಸಡಗರ ಏನೋ ಇರುತ್ತೆ.ಆದರೆ ಗುಡಿಸು ಸಾರಿಸು ತಿಕ್ಕು ಉಜ್ಜುಗಳಿಂದ ಹೈರಾಣಾಗುವುದಂತೂ ಸತ್ಯವೇ.ಪಕ್ಕಾ ಹಳ್ಳಿಯವಳಾದ ನನಗೆ ನನ್ನತ್ತೆ ಕಲಿಸಿದ ಹಬ್ಬದ ಪೂರ್ವತಯಾರಿಯ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟುತನವನ್ನು ಬಿಡುವುದಕ್ಕೂ ಏನೋ ಎಂತೋ ಎನ್ನುವ ಆತಂಕ. ಮಾಮೂಲಿನಂತೆ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನೆರವಿಗೆ ಒಂದು ಜೊತೆ ಕೈಗಳು ಸಿಗುವುದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ.ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಮನೆಯ ಗಂಡಸರು ಕೈ ಜೋಡಿಸಿದ್ರೆ ಹಟ್ಟಿ ,ಹಿತ್ತಿಲು ,ಅಟ್ಟ ,ಸೂರು ನೇರೂಪು.ಮನಸ್ಸೂ ಹಗೂರ.

ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುವ ನಮ್ಮ ಪುರುಷರು ಮನೆಗೆಲಸವನ್ನು ಮನೆಯ ಹೆಂಗಸರಿಗೇ ವಹಿಸಿ ದೊಡ್ಡತನ ಮೆರೆಯುತ್ತಾರೆ.ಒಂಚೂರು ಕೈ ಜೋಡಿಸಿದ್ರೆ…ಎನ್ನುವ ಸಾಲನ್ನು ನಾನು ಮತ್ತೆಮತ್ತೆ ಹೇಳಿದಾಗೆಲ್ಲಾ ಅದೊಂದು ಕನಸನ್ನು ಕಾಣುವುದು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಏನಾದರೂ ಇದ್ರೆ ಮಾತಾಡು ಅಂತ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ನನ್ನ ಗೆಳತಿ ಸಿಡುಕುತ್ತಾಳೆ.

ಯುಗಯುಗಾದಿ ಕಳೆದರೂ ಮತ್ತೊಂದು ಯುಗಾದಿ ಬಂದೇ ಹೋಯ್ತು.
ರೇವತಿ ಮಳೆ ಹುಟ್ಟಿ ಎಂಟು ಕಳೆದರೂ ಇನ್ನೂ ಸುರಿಯುವ ದಿರಿಸು ಕಾಣ್ತಿಲ್ಲ.ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಇಷ್ಟು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಭೂಮಿಗೆ ಒಂದೆರಡು ಹದ ಮಳೆ ಸುರಿದು ಗಿಡಮರಗಳೆಲ್ಲ ಹಚ್ಚಗೆ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.
ಕಾಫಿ ತೋಟ ,ಮೆಣಸು ಬಳ್ಳಿಗಳು ಬಳಲಿವೆ.

ಆದರೆ

ಲೋಕದ ಕೃಪೆ ಅವಕೃಪೆಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಹಬ್ಬಗಳ ಆಚರಣೆಯಂತೂ ನಡೆದೇ ತೀರುತ್ತದೆ.ಅದು ಹಾಗಿದ್ದರೇ ಚೆನ್ನ.

ಬಹುತೇಕ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಯುಗಾದಿಗೆ ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆ ಉಡುವುದು ಅನೂಚಾನವಾಗಿ ನಡೆದಿದೆ.ಹೊಸಬಟ್ಟೆ ಎಂದರೆ ಕನಿಷ್ಠ ಹೊಸ ಬನಿಯನ್ನು ,ಚಡ್ಡಿ ,ಟವೆಲ್ಲು ಗಳಾದರೂ ನಡೆದೀತು.
ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಈ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸೀರೆ ಖರೀದಿ ಮಾಡ್ತಾರೆ.
ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೇಳೆ ಹೋಳಿಗೆಯನ್ನು ನೈವೇದ್ಯ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.ಹಬ್ಬದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಹೂರಣ ತಯಾರಿಸಿಡುವ ಸಂಭ್ರಮ.
ಹಿಂದೂಗಳ ನಂಬಿಕೆಯಂತೆ ಯುಗಾದಿ ಅಥವಾ ಉಗಾದಿ ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ದಿನ.

ಚೈತ್ರ ಮಾಸದ ಮೊದಲ ದಿನ.ಮಾವಿನ ತಳಿರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಬೇವಿನ ಗೊಂಚಲುಗಳನ್ನೂ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಕಟ್ಟಿ ಸಿಂಗರಿಸಿ ಹೊಸಿಲಿಗೆ ರಂಗೋಲಿ,ಹೊಸಹೂವುಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತೇವೆ.ಮಲೆನಾಡಿನ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೇವಿನ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ. ನೂರುಮನೆಯಿರುವ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬೇವು ಸಿಗಬಹುದು.ಬೇವು ಬೆಲ್ಲಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಕಾಗುವ ಬೇವನ್ನು ಒಬ್ಬರು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಕೊಡುವಾಗ ಒಂದೆರಡು ಅಚ್ಚು ಬೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಇಟ್ಟು ಕೊಡುವುದು ಪದ್ದತಿ.ಇದರಿಂದ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಈ ಶುಭದಿನದಂದು ಬೆಲ್ಲವನ್ನು ಹಂಚಿದ ಪುಣ್ಯ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.ಇನ್ನು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬೇವುಬೆಲ್ಲವನ್ನು ಒಣಕೊಬ್ಬರಿ ಹುರಿಗಡಲೆ ಬೆಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬೇವನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪುಡಿ ಮಾಡಿ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಬ್ಬದ ದಿನ ಮನೆಯವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಎಣ್ಣೆ ನೀರು ಕಡ್ಡಾಯ.
ಅಭ್ಯಂಜನದ ಎಣ್ಣೆಗಾಗಿ‌ ಹರಳೆಣ್ಣೆ ಕೊಬ್ಬರಿ ಎಣ್ಣೆ ಹಾಗೂ ಎಳ್ಳೆಣ್ಣೆಗಳಿಗೆ ಅರಿಷಿಣ ಮತ್ತು ಬೇವಿನೆಲೆಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸಿ ಬಿಸಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.ಹಾಗೇ ಹಂಡೆಯ ನೀರಿಗೂ ನಾಕಾರು ಸಣ್ಣ ಬೇವಿನ ರೆಂಬೆಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತೇವೆ.ಸ್ನಾನದ ನಂತರ ಪೂಜೆ ಮುಗಿಸಿ ಶತಾಯುರ್ವಜ್ರದೇಹಾಯ..ಮಂತ್ರವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಬೇವುಬೆಲ್ಲವನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಸೇವಿಸುತ್ತೇವೆ.ಊರ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ಹಬ್ಬದಲ್ಲೂ ಎಡೆ ಕೊಡುವುದು ಸಹಜ ಪದ್ದತಿ.

ಇನ್ನು ಸಂಜೆಯಾಗುತ್ತಲೂ ಚಂದ್ರದರ್ಶನದ ಸಂಭ್ರಮ. ತುಸು ಎತ್ತರದ ಊರಿನ ಮಾಮೂಲು ಜಾಗಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿಕೊಂಡು…
‘ಅಮಾಸೆ ಆದ ಮಾರನೆ ದಿನವೇ ಉಗಾದಿ ಬಂದ್ರೆ ಚಂದ್ರ ಕಾಣಾದು ಕಷ್ಟವೆಯಾ’ಅನ್ನುವ ಮಾಮೂಲಿ ಮಾತಿನೊಂದಿಗೆ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಕಿರುಗೆರೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ ಚಂದ್ರ ಕಂಡೊಡನೆ
‘ ಓ ಅಲ್ಲಿ.. ಅಲ್ಲೆಯಾ..ಆ ದೊಡ್ಡ ಮಾಡಾ ಐತಲಾ..ಅದರ ಕೆಳಿಕೆ ಬಂದು ಬಲಕ್ಕೆ ನೋಡು.. ಅದೇ‌ ನ್ಯಾರಕ್ಕು ನೋಡಿರೆ ಕಾಣ್ತಿತಪಾ’
ಅನ್ನುವ ದಿಕ್ಕು ತೋರುವ ಅಥವಾ ದಿಕ್ಕು ತಪ್ಪಿಸುವ ಎಲ್ಲರ ಸಂಭ್ರಮದೊಳಗೆ ಬೆರೆತು ಚಂದ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡಿ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಕೈಮುಗಿದು, ಉಳಿದ ಬೇವುಬೆಲ್ಲವನ್ನು ತಿಂದು ಮನೆಗೆ ಮರಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ಉಗಾದಿಯ ಸಂಭ್ರಮ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.

ಇನ್ನು ತಿನ್ನೋರ ಪೈಕಿಗೆ(ನಾನ್ ವೆಜಿಟೇರಿಯನ್ಸಿಗೆ ನಮ್ ಆಡುಮಾತಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವಿಶೇಷಣ)ಮಾರನೆ ದಿನ ವರ್ಷದೊಡುಕು. ಅವತ್ತು ಯಥಾಶಕ್ತಿಗನುಸಾರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಂಸದಡುಗೆ ,ಪಾನ ಪರಿಕರಾದಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ.ಒಟ್ಟಾರೆ ಹಬ್ಬದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವುದಕ್ಕೆ ನೆಪ ಹುಡುಕುವುದು.

ಹಬ್ಬದ ಪೌರಾಣಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಏನೇ ಇದ್ದರೂ ಹಬ್ಬಗಳು ಬಂದಾಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಏರುವ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಜಾತಿ ಮತದ ಸೋಂಕು ತಟ್ಟದೇ ಇರುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದೇ ಸಂಭ್ರಮ. ಯುಗಾದಿ ಹಬ್ಬದ ದಿನ ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪಂಚಾಂಗ ಶ್ರವಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮನೆಯ ಹಿರಿಯರು ತಪ್ಪದೇ ಹಾಜಾರಾಗಿ ಭೂಮಂಡಲದ, ದೇಶದ,ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ,ಮನೆಯ ಕಿರಿಯರ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕೇಳಿ ರಾತ್ರಿ ಊಟದ ಜೊತೆಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವುದು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲ ಮನೆಗಳಲ್ಲೂ ಇದ್ದಿದ್ದೆ.

ಕರೋನಾ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡುತ್ತಿರುವ ಈ ಸಂಕಷ್ಟದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯುಗಾದಿಯ ಸಂಭ್ರಮದೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ಮುಸ್ಲಿಂ ಬಾಂಧವರ ಪವಿತ್ರ ಉಪವಾಸ ಮಾಸ ಸಹ ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ.ಕರೋನಾ ವಿರುದ್ದದ ರಕ್ಷಣೆಯ ಸೂತ್ರಗಳು ಹಬ್ಬದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮರೆತು ಹೋಗದಿರಲಿ.
ಭಗವಂತನ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಬೇಡುತ್ತಾ ಸರ್ವರಿಗೂ ಹಬ್ಬದ ಶುಭಾಶಯಗಳು.

(ರಂಗೋಲಿ ಕಲೆ :ಸಂಧ್ಯಾ ನಾಗರಾಜ್)